Con đường cứu khổ là học thuyết cơ bản của giáo lý Phật giáo. Các sách Phật gọi là “Tứ diệu đế’ hay “Tứ thánh đế’: Khổ đế; Tập đế; Diệt đế; Đạo đế.

Khổ đế: Là chân lý nói về sự khổ hạnh của đời người. Phật cho rằng: ĐỜI LÀ BỂ KHỔ. Sinh ra, già yếu, ốm đau rồi chết đều là khổ; mong ước mà không đạt là khổ; phải xa lìa người mình thương yêu là khổ; phải sống một đời bên người xấu, bủn xỉn, bệnh hoạn, bội tín, tham lam, ngu muội… cũng là khổ…Theo đó, ngay cả cái chết tưởng là hết và chấm dứt sự khổ, nhưng kỳ thực là bắt đầu khai mở ra một sự khổ mới.

Tập đế: Là chân lý nói về nguyên nhân tạo ra sự khổ. Mà nguyên nhân của sự khổ đau là do 12 NHÂN DUYÊN: Vô minh; Hành thức; Danh sắc; Lục nhập; Xúc; Thụ; Aí; Thư; Hữu; Sinh; Lão; Tử.
Ví như Vô minh, có nghĩa là mê hoặc, tối tăm, nhầm lẫn, là trạng thái trí tuệ không sáng suốt. Do vô minh nên con người sinh ra vị kỷ, tham lam, dục vọng. Từ đó tạo ra nghiệp ác mà con người phải chịu đau khổ, không dứt ra khỏi vòng luân hồi sinh tử. Như vậy, do mê hoặc, tối tăm mà sinh ra nghiệp, nên phải chịu KHỔ…

Diệt đế: Là chân lý rời xa khổ hạnh. Nghĩa là, muốn diệt khổ hạnh phải đi ngược lại với 12 NHÂN DUYÊN, bắt đầu quá trình diệt trừ VÔ MINH. Khi nào vô minh bị diệt, trí tuệ bừng sáng, không còn tham dục thì con người mới thoát khỏi vòng luân hồi SINH-TỬ.

Đạo đế: Là chân lý nói về con đường phải theo. Ngoài việc lấy trí tuệ diệt trừ vô minh, Phật giáo còn chủ trương tu tập diệt trừ tham dục.

PHẠM KHANG XIN TẶNG CÁC BẠN BÀI THƠ VIẾT Ở CHÙA CỔ LỄ TƯỞNG NHỚ LÝ QUỐC SƯ KHỔNG MINH KHÔNG…! 
NHẬP ĐỊNH

người răn
cửa thiền cái tham nên bỏ
người lại răn
cửa thiền cái si còn u uất làm chi
nặng lòng con dơi phận kiến
hoa sót mùa khê hương…

ngón tay lần theo tràng hạt
người gói vết đau vào ánh mắt
cơm chay dâng mùi mật
ngõ quê bốn mùa phảng phất
nâu sồng nhập định hồn trong…

văn vắt chiều thu
người về nơi cỏ dại
một kiếp Phật hiến dâng không mặc cả
còn lại lời răn
còn lại niềm tha thiết
trôi dạt bến bờ 
bể khổ 
trầm luân…!

PK…