THI VĂN

CỦA ĐỨC HỘ PHÁP

DO HT. MAI VĂN TÌM

SƯU TẬP

--------------


½

 

 Về tác phẩm bằng văn vần,  Đức Hộ Pháp có soạn :

-        Thiên Thai Kiến Diện: gồm 77 bài thi Đường luật thất ngôn bát cú.

-        Phương Tu Đại Đạo:gồm 2 tập, dạy về phần Nhơn Đạo, bổn phận làm con, làm cha mẹ, làm vợ chồng, làm anh em.....

-     Ngoài ra Đức Ngài còn để lại một số bài thi làm trong nhiều dịp khác nhau. Các bài thi nầy trước kia một số đã được đăng trên các Tập san Đạo, các sách Đạo hoặc được truyền tụng qua ký ức của chư Đồng Đạo. Chúng tôi góp nhặt lại các bài thi nầy vì qua đó  đã biểu lộ tâm tư cũng như ý chí của Đức Ngài và đây cũng là phần rất quan trọng để người sau  muốn học hỏi, nghiên cứu về cuộc đời Đức Ngài.

·Người sưu tập: HT Mai Văn Tìm.

 

----------------------------

Ngày mùng 10 tháng 6 năm Ất Sửu (30-07-1925), trong khi xây bàn có vị Đoàn Ngọc Quế (tên giả của Bà Thất Nương Diêu Trì Cung) giáng cho bài thi sau:

                                    THI

Nỗi mình tâm sự tỏ cùng ai?

                                    Mạng bạc còn xuân uổng sắc tài.

                                    Những ngỡ trao duyên vào Ngọc Các,

                                    Nào dè phủi nợ xuống tuyền đài.

                                    Dưỡng sanh cam lỗi tình sông núi,

                                    Tơ tóc thôi rồi nghĩa trúc mai.

                                    Dồn dập tương tư oằn một gánh,

                                    Nỗi mình tâm sự tỏ cùng ai ?

                                                            · Ký tên: Đoàn Ngọc Quế.

           · Bài họa của Ngài Phạm Công Tắc như sau:

                                    Ngẩn bút hòa thi tủi phận ai,

                                    Trời xanh vội lấp nữ anh tài.

                                    Tình thâm một gánh còn dương thế,

                                    Oan nặng ngàn thu xuống dạ đài.

                                    Để thảm xuân đường như ác xế,

                                    Gieo thương lữ khách lóng tin mai.

                                    Hiềm gì chưa rõ đầu đuôi thế,

                                    Ngẩn bút hòa thi tủi phận ai.

                                                            · Phạm Công Tắc.

       ·Trong mùa pháp nạn do ông Nguyễn Phát Trước gây nên, vào năm 1928, Đức Cao Thượng Phẩm thì về Thảo Xá Hiền Cung, còn Đức Hộ Pháp đi xuống Thủ Đức. Trong dịp nầy Đức Ngài còn lưu lại bài thi như sau:

                  

·Bài thi cảm tác của Đức Hộ Pháp khi đi Thủ Đức lánh nạn :

                 Thắng khổ  người  tu vẫn  để  lòng,

                  Vì thua, Thủ Đức phải  đành  dông.

                  Buồn chưa đứng đặng trên đầu rắn,

                  Vui  đã  phân  minh  chí   khí  rồng.

                  Nào  kể   vịt  gà  chê   tiếng  phụng,

                  Chỉ phiền hồng hộc ghét đuôi công.

                  Mở  kho  giúp  đói  đây  trề miệng,

                  Ta  quảy  hồng  ân  rải  giáp  vòng.

                                                ·Phạm Hộ Pháp.

(Trích Thánh Giáo Minh Thiện Đàn, do HT Nguyễn Văn Hồng soạn)  

      · Ai điếu ngài Bảo Đạo Ca Minh Chương qui vị năm 1927:  

                                    AI ĐIẾU BẢO ĐẠO

Cỡi hạc anh đà tách dậm tây,

                                    Từ nhau oằn oại gánh tình nầy.

                                    Muôn lằn sóng thảm nơi trần tục,

                                    Ngàn dặm bước nhàn tách gió mây.

                                    Cõi thọ anh nương theo huệ bóng,

                                    Thân phàm em trẻ chịu chia bầy.

                                    Vui buồn sớt thảm ơn xưa tạc,

                                    Càng nhớ càng sầu khó giải khuây.

                                                                        ·Phạm Hộ Pháp.

                                           (Trích từ Tiểu Sử Đức Q. Giáo Tông Thượng Trung Nhựt)

       · Đức Thượng Phẩm đăng tiên vào ngày mùng 1 tháng 3 năm Kỷ Tỵ (1929), Đức Hộ Pháp đề Thi điếu Đức Cao Thượng Phẩm như sau:

THI

Thượng Phẩm ôi! Hỡi anh ôi!

Chưa xong trách nhiệm đã về trời.

Bốn năm công quả vun nền Đạo,

Mấy đoạn chông gai chịu nước đời.

Ngọn bút Thần cơ, Trời nỡ đoạn,

Nắm xương Thánh chất lấp chôn vùi.

Mực hòa huyết lệ đề câu điếu,

Thượng Phẩm ôi! Hỡi anh ôi!

· Phạm Hộ Pháp.

 

       · Ngày 12-9-Ất hợi (1935), Đức Hộ Pháp tặng cho các môn đệ Phạm Môn (được phong Lễ Sanh Giáo Thiện ) đi hành Đạo địa phương, bài thi sau đây:

                                    Buồn chưa đạt được phép thần thông,

                                    Dụng thế phân thân hiệp đại đồng.

                                    Ước tóm địa cầu làm một cửa,

                                    Mong gom thiên hạ lại đồng tông.

                                    Đưa gươm diệu lý dìu Âu chủng,

                                    Cầm kiếng thiêng liêng chiếu Á Đông.

                                    Bước tục từng quen nơi cửa Đạo,

                                    Đường văn gặp bạn cũng vui lòng.

                                                                        · Phạm Hộ Pháp.

                                    (trích từ Phạm Môn Minh Thiện Phước Thiện, Thanh Minh soạn)

       · Tiệc trà khi Đức Hộ Pháp ở Madagascar về (1946), Đức Cao Thượng Phẩm có giáng cho bài thi:

                                    Phát phối năm thu khổ đọa đày,

                                    Ai ngờ lại gặp buổi hôm nay !

                                    Chung trà Hồ Địch chưa ngơi khát,

                                    Ly rượu Hớn Ban dỡ tỉnh say.

                                    Vỗ cánh Phi Hùng nâng thổ võ,

                                    Đòi quyền Tổ quốc để Cao-Đài,

                                    Khải hoàn trổi khúc ca ru bạn,

                                    Ngưng quạt chờ xem nước trổ tài.

· Đức Cao Thượng Phẩm.

·HỌA-VẬN

                                    Chuộc tội nhơn sanh phải chịu đày,

                                    Xem như Thánh Chúa với Ta nay.

                                    Cũng gương cứu chúng khuyên đời tỉnh,

                                    Lấy đức dìu dân khỏi đọa say.

                                    Thọ mạng Ngọc Hư xoay vũ trụ,

                                    Cầm quyền thế giới dựng Cao Đài.

                                    Khải ca lập lại đời Nghiêu Thuấn,

                                    Vạn loại đồng tông, đức thắng tài.

· Phạm Hộ Pháp.

                                                            (trích từ Thông Tin số 5, 5-1970)

 

       


 Đức Thượng Sanh đến thăm Đức Hộ Pháp bị đồ lưu hơn 5 năm, mới về Tòa Thánh ngày 4 tháng 8 năm Bính Tuất (30-08-1946):

                                    Đức Thượng Sanh đến thăm,

CẢM TÁC :

                                    Nhành lá rừng tòng đã điểm tươi,

                                    Còn non, còn nước lại còn người.

                                    Xa nhà bỏ lúc thương pha hận,

                                    Gặp bạn nầy khi khóc lộn cười.

                                    Nguồn Đạo xưa trông đôi cảnh nghịch,

                                    Thuyền từ nay lướt một dòng xuôi.

                                    Trời Nam thử điểm trang tân sử,

                                    Đổ lệ cùng nhau gượng để lời.

                                                                        · Cao Thượng Sanh.

HỌA NGUYÊN VẬN

                                    Sắc son nhuộm tánh đượm màu tươi,

                                    Hay dỡ khen chê để miệng người.

                                    Đày đọa xét thân không hổ thẹn,

                                    Sang vinh nghĩ phận quá buồn cười.

                                    Vó Kỳ từng trải đường nguy hiểm,

                                    Cánh Hộc quen chìu gió ngược xuôi.

                                    Ước trả mảy may ơn xã tắc,

                                    Nợ muôn đền một kể chi lời.

                                                                        · Phạm Hộ Pháp.

                                                            (Trích Thông Tin số 97, 5/1974)

       · Họa vận bài thi của BÁT NƯƠNG DIÊU TRÌ CUNG mừng Ngài khi lưu đày trở về Tòa Thánh.

HỌA VẬN

                                    Chông gai đường Đạo mảng dò lần,

                                    Từ bước ta bà trở cố lân.

                                    Biển Thái vừa im hơi súng nổ,

                                    Gành Nam kế lóng tiếng chuông ngân.

                                    Buồm thuyền tế độ xao mơ mộng,

                                    Gió hạc chiêu Tiên giục định thần.

                                    Cam lộ kìa ai dành để sẵn,

                                    Cầm dương phủi sạch nét phù vân.

                                                                        · Phạm Hộ Pháp.

       · Bài thi khi Đức Hộ Pháp Bắc du có tặng cho đồng bào Bắc Việt :

BẮC DU CẢM TÁC

Non nước hồn thiêng đã tỉnh dần,

                                    Xuân Thu xưa, nay đổi Thu Xuân.

                                    Nam Phong đỡ vững xa thơ Hán,

                                    Bắc tục xô nghiêng đảnh nghiệp Tần.

                                    Bác ái là đề thi tiến hóa,

                                    Nghĩa nhân ấy mục định duy tân.

                                    Thiên thời địa lợi đôi điều sẵn,

                                    Chỉ thiếu hòa nhân để hiệp quần.

                                                                        · Phạm Hộ Pháp.

(Trích từ Đặc san Thông Tin số 5,  05/1970)

       · Ngày mùng 3 tháng Giêng năm Bính Thân (1956).

                                    · TÂN NIÊN KHAI BÚT

                                    Vẫn gánh non sông đến tuổi già,

                                    Đòn tâm làm mạnh thế tài ba.

                                    Đòi phen kiên nhẫn dìu hồn nước,

                                    Lắm lúc truân chuyên giữ Đạo nhà.

                                    Tánh đức cổ truyền trừ giặc loạn,

                                    Nghĩa nhân pháp bửu dẹp can qua.

                                    Hồng ân đã sẵn làm thao lược,

                                    Ích quốc an dân dụng chữ hòa.

                                                                        · Phạm Hộ Pháp.

(Trích Thông Tin số 8, 07/1970)

·NGƯỜI TU HÀNH

                                    Chẳng ham danh lợi, chẳng mê trần,

                                    Thạch động thanh nhàn, thân độ thân.

                                    Biển Bắc mặc dầu cơn sóng bủa,

                                    Non Nam chi quản đám mây vần.

                                    Ngày ăn hai bữa nuôi tinh huyết,

                                    Đêm ngủ ba canh dưỡng khí thần.

                                    Quyết đoán công phu thân vận động,

                                    Đường Tiên, cửa Phật mới mong gần.

                                                                        · Phạm Hộ Pháp.

                                                            (Trích Thông Tin số 13, 09/1970)

 

       · Nhân lễ Vía Đức Quyền Giáo Tông 13-10-năm Giáp Ngọ (1954) :

 THI

                                    Nguyện vọng như Anh đã thỏa rồi,

                                    Cố tâm kế chí có thằng tôi.

                                    Bầu linh gậy sắt ông an thế,

                                    Chày giáng Xử Ma tớ giúp đời.

                                    Vững tiến xa thơ già gắng đẩy,

                                    Xuôi chèo Bác Nhã trẻ đua bơi.

                                    Khuôn hồng trước thấy trời quang đãng,

                                    Kế nghiệp mai sau vẫn có người.

                                                                        · Phạm Hộ Pháp.

                                                            (Trích Thông Tin số 87, 11/1973)

       · Đức Hộ Pháp đề thi gởi Ngài Cao Tiếp Đạo :

                                    Chúng ta từ thử bạn đồng tâm,

                                    Dìu bước nhơn sanh khỏi lạc lầm.

                                    Gương huệ sáng soi đường Thánh Chúa,

                                    Từ bi mở rộng cửa Thiền lâm.

                                    Hồn nho tỉnh mộng lìa phường tục,

                                    Phép Đạo giác mê sửa nết phàm.

                                    Chấp phướn tiêu diêu toan cứu khổ,

                                    Chúng ta từ thử bạn đồng tâm.

                                                                        · Phạm Hộ Pháp.

HỌA NGUYÊN VẬN

                                    Chẳng thẹn ngàn xưa một chữ tâm,

                                    Cùng chung đau khổ há đâu lầm.

                                    Thuyền từ đã trải cơn phong võ,

                                    Đuốc huệ từng soi bạn hải lâm.

                                    Lừa lọc sẵn nâng gương Thánh Đức,

                                    Nhộn nhàng chờ dứt tấn tuồng phàm.

                                    Biển trần dìu bước tùng nguơn hội,

                                    Chẳng thẹn ngàn xưa một chữ tâm.

                                                                        · Cao Tiếp Đạo.