Mùa xưa (3)
PHẦN HAI
"Khi xác nhận con người như là một thực thể có ý thức, chúng ta không thể coi nó là một thực thể cách ly với hiện thực xã hội, là một thực thể tách rời lịch sử như các triết thuyết duy tâm chủ trương. Con người, và sự phát triển của con người bao giờ cũng gắn bó hữu cơ với tiến trình lịch sử, là yếu tố duy nhất cấu thành lịch sử. Nói khác đi, con người là thực thể duy nhất tạo nên lịch sử. Con người là con người của xã hội, thừa hưởng các đặc tính xã hội, và sáng tạo nên đặc tính xã hội. Không thể nói về con người với ý nghĩa một cá thể đứng ngoài lề xã hội." - Thầy Hà kết thúc bài giảng. Ông nói thêm : "Thứ hai sau chúng ta sẽ thảo luận về đề tài này. Các bạn nên tìm đọc các tài liệu, sách báo liên quan để đóng góp tích cực cho buổi thảo luận. Chào các bạn". Nguyên nhét cuốn vở vào túi dết. Anh nhổm dậy, hòa vào các bạn rời khỏi giảng đường. Một anh chàng đầu tóc bờm xờm, nét mặt rất khôi hài từ phía sau lấn lên, xô bừa vào các cô, nhe răng cười khì phớt tỉnh những lời cằn nhằn thốt ra từ những đôi môi nhỏ nhắn xinh xinh. - Nè Nguyên, trưa nay ở lại ăn cơm chiêu đãi với tụi này đi. Về làm gì, chiều lại đạp lên, phí sức. - Sẵn sàng thôi ! Vậy thực đơn gồm có những món gì vậy bếp trưởng? - Như thường lệ. Rau muống luộc, trứng vịt "áp chảo". Có cái này là đặc biệt, món tráng miệng tớ mang từ nhà lên - Mật ngọt thiên đường ! Ngon hết xẩy! - Mật ngọt thiên đường ? Là cái gì ? - Ấy, đừng nôn nóng thế. Cậu chưa biết cái ngon của món mầm đá Trạng Quỳnh sao? Từ từ sẽ rõ. - Nhưng nó có trừu tượng như món mầm đá không vậy bồ ? - Yên chí, yên chí. Là một vật chất tồn tại khách quan. - Mấy anh bị nhiễm các khái niệm triết học hơi lậm đó nha -Thảo tham gia, nó trẻ nhất bọn, trông mặt còn búng ra sữa, cứ như một chú nhóc lớp mười hai - Em cũng có một món đãi các anh. Món "Mỗi lúc đi xa" ! - Xời ! Cái món của mày xưa như trái đất - Gã đầu tóc bờm xờm nói - Nhưng không sao, để tao nghiên cứu đổi tên lại cho kêu hơn nghe. Ừm...để xem...Mày phải biết, thời buổi kinh tế thị trường mà , quan trọng là ở chỗ cái tên gợi cảm, chứ đâu phải là ở chất lượng hay số lượng. Này Thảo, có lẽ nên gọi là " Khóc một dòng sông" đi! - Khóc một dòng sông ? Sao lại khóc một dòng sông? - Cái món kẹo dừa của mày lúc nào cũng chảy nhẽo ra như nước mắt ấy, chẳng khóc một dòng sông thì ít nhất cũng khóc một bịch nylon.- Gã đưa tay đấm ngực, cảm thán vô cùng lâm ly bi đát -Trời ! Phải tự công nhận mình có khiếu hài hước quá chừng ! Than ôi ! Trời đã sinh Đỗ hữu Hoài này sao còn sinh thêm một lô một lốc Bảo Quốc, Duy Phương, Hữu Nghĩa, Quốc Hoà...! Nếu không thì ta đâu phải đi theo cái nghề khó nhai này. Đáng tiếc ! Đáng tiếc !… Cái gã tự xưng danh là Đỗ Hữu Hoài này luôn luôn có những câu chuyện tiếu lâm trên trời dưới đất, lại hay thọc ngang hông người khác. Gã tự biên tự diễn xong màn kịch ngắn rồi quay sang bảo Thảo : - Thôi, mày chạy về phòng bắc nồi cơm nghe Thảo. Tao với Nguyên phụ trách công cuộc "má-kịt-tinh". Mày chưa đủ thâm niên trong nghề đi chợ đâu, Thảo ạ! Nói xong, hắn kéo tay Nguyên, cả hai sóng bước đi ra chợ. Vừa đi, Hoài vừa bô bô diễn thuyết : - Sau này khi tốt nghiệp ra trường, có ai đó hỏi tao đã tiếp thu được những kiến thức gì quí báu nhất trong những tháng ngày mài đũng quần ở trường đại học, tao sẽ trịnh trọng thưa rằng - Đó là nghệ thuật đi chợ. Chứ còn gì hơn nữa ! Bằng cách đi chợ, thông qua đi chợ,ï anh sẽ có được những kỹ năng tuyệt diệu để đối phó với cuộc đời. Ví dụ như tài hùng biện để mua chịu, ghi sổ, cũng như tài nghệ trả giá, hương lượng -Tất cả những thứ này có thể gom chung trong một thuật ngữ mang tính quốc tế hoá là "ni-gô-sì-ết-sân"...Thuyết phục được má Năm bán thiếu đâu phải chuyện tầm thường, phải uốn ba tấc lưỡi Tô Tần điệu nghệ lắm mới được. Mày chưa biết, chứ tụi thằng Thảo, thằng Huy cận biết quá mà ! Khả năng ddàm phán của tao nhờ đi chợ mà đã tới bậc thượng thừa...Ờ, rồi kỹ năng phê bình đánh giá, chọn mặt gửi vàng để có thể lựa được bó rau tươi xanh nhất, con cá tươi rói nhất hoặc cô em tươi xinh nhất chợ. Rồi kỹ năng giao tiếp với mấy cô em cùng trường đang tay xách tay ôm đủ thứ. Khi ấy ta sẽ là người ga-lăng hết cỡ, o bế và phục vụ phái đẹp hết mình. Để chi, để chia bùi sẻ ngọt, chia buồn sớt vui, chia nửa phần ăn... vân vân và vân vân... Nguyên cười tủm tỉm. Quả thật, một tay con trai mà không trải qua cuộc sống ký túc, không ở gần một cái chợ như chợ Bình Triệu này, thì chưa thể nói là đã nếm đủ mùi của đời sinh viên. Anh đi thơ thẩn theo Hoài, mặc cho hắn mua bán trêu chọc lăng quăng. Anh nhìn quanh quất. Buổi trưa chợ hơi vắng, chỉ có lác đác một ít bà con, còn lại là sinh viên của trường. Hoài chìa cho anh bó rau và bịch nylon đựng mấy miếng tàu hủ. - Giờ ra đầu chợ mua thêm một nải chuối nữa là linh đình thịnh soạn - Hắn nói. Hai đứa đi ra. Anh nhìn quanh tìm sạp bán chuối. Chính lúc ấy anh trông thấy cô. Anh chết sững. Ánh nắng trưa một ngày tháng Tư chói chang gay gắt bỗng dịu đi. Những âm thanh, tiếng động rất đỗi ồn ào của cái chợ nhỏ chìm lặng xuống. Như thể có một bàn tay vô hình nào đó đã gạt nút stop bản nhạc rock sôi động của cái máy cát-sét khổng lồ là cái chợ Bình Triệu này vậy. Trước mắt anh, mọi con người, cảnh vật nhòe đi như nền của một bức ảnh chụp xóa phông. Chỉ còn lại một cô gái tóc xõa bay bay trong gió, chiếc áo vải mong manh lấm chấm tím hoa cà. Một cô gái không đẹp lắm nhưng thật dịu dàng, thu hút. Anh nhìn cô không chớp mắt. Cô chợt bắt gặp ánh mắt của anh, có vẻ hơi ngạc nhiên vì vẻ kỳ lạ của nó. Đôi mắt đen tròn mở to một thoáng rất nhanh, dò hỏi, tự vấn, rồi nó quay sang long lanh, chớp nhẹ tỏ vẻ đồng tình với một câu gì đó của cô bạn kế bên. Cô quay lưng đi về trường. Mái tóc đen mướt, mềm mại trôi như một dòng suối nhỏ xuống vai. Mềm mại đến nỗi anh thấy lòng chùng xuống, xôn xao một nỗi mơ hồ. Thảo gom chén bát bỏ vào cái xoong nhỏ, mang đặt ở góc phòng, rồi nó ẹo người, uốn lưng nghe lốp cốp. Hoài cười khà khà : - Xem chừng bộ xương của mày hơi khô nhớt rồi đó Thảo. Mày đúng là thằng lười chảy thây. Sáng ra nướng cho tới giữa tiết hai mới chịu lò mò xuống lớp. Nói chi đến thể dục thể thao, rèn luyện cơ bắp để sau này phục vụ cho đất nước, cho xã hội, cho quần chúng nhân dân, cho đoàn thể cơ quan các ngành các cấp...nhất là cho bà xã của mày ! Bắt đầu từ mai, tao áp dụng kỷ luật chiến trường ! Đúng năm giờ rưởi là a-lê-hấp, cả phòng phải dậy thao diễn 24 đường võ dưỡng sinh. Đứa nào lần chần, tao phạt vệ sinh phòng nửa tháng ! Một tên trẻ tuổi đeo đôi kiếng dày cộp đang vừa nằm xoa xoa bụng, vừa đọc một cuốn sách rách tả tơi chợt nhổm dậy la to phản đối : - Ý, đâu có được anh Hoài ! -Tên trẻ tuổi trổ tài lý sự- Vụ này phải đưa ra Hội đồng phòng thương nghị, rồi biểu quyết, lập thành văn bản, ký tên, "đóng dấu", rồi ra quán nhậu làm một chầu thông qua nghị quyết mới bảo đảm thủ tục pháp lý chứ. Anh đừng có chuyên chế độc tài, tụi em lật đổ anh không tới 30 giây đâu ! Hoài nghiêm khắc nói : - Huy cận ! (2) Mày là nhà thơ nổi tiếng, là tài sản quí báu của quốc gia, nhân tài của đất nước, mày lại được hưởng quyền ưu tiên, ưu đãi đặc biệt đối với những người khiếm khuyết ! Ờ...ờ... chiếu theo khoản 2, điều 8, Quyết định số 0001/PKT ngày-tháng-năm-nay của Xếp phòng về việc thực hiện nghiêm chỉnh các chế độ cho anh em sinh viên Phòng 217, thì Quyết định này không áp dụng cho các cá nhân thuộc các trường hợp sau đây: Hoài nói xong một tràng thao thao bất tuyệt rồi ngưng lại...để thở. Hắn thở xong mấy hơi dài khoan khoái rồi lại tiếp tục mở máy phát thanh : - Hôm nay, các nhân chứng có mặt tại hiện trường đã tường trình về một sự vụ tai-nạn-lưu- thông-tình-cảm cực kỳ nghiêm trọng ! Các nhân chứng đồng nhất trí sau tai nạn, bạn của chúng ta, đồng chí cựu chiến binh thân mến của chúng ta-anh Nguyên, đã bị đo ván, mặt mày nám đen, trái tim lủng không biết là bao nhiêu lỗ ...Vậy đề nghị người bị hại kiêm người chủ động tấn công cho biết cảm tưởng và ý kiến đề xuất với quí hội đồng ! Huy cận lên tiếng hưởng ứng: - Đúng rồi, hôm nay anh Nguyên lạ lắm nghe, cứ như người mất hồn vậy. Lúc nãy, em hỏi anh cái gì anh có nghe không anh Nguyên ...anh Nguyên ! - Gì đó Huy cận ? - Nguyên giật mình, đầu óc anh vẫn còn vương vấn hình ảnh cô gái lúc trưa. Quen với tật hay nói dóc của Hoài nên anh cũng chẳng để tâm, giờ nghe Huy cận gọi giật giọng, Nguyên mới tập trung lại. - Ấy, thấy chưa ! Hồi nãy em hỏi anh là anh có trốn đi đâu nhậu một mình không mà thấy mặt mày đỏ bừng, khờ khờ hệt như xỉn rượu, mà anh có nghe thấy gì đâu . Nguyên nhe răng cười : - Ờ ờ...lúc đó tao đang mải ngẫm nghĩ nên không nghe rõ, tưởng mày nói với thằng Hoài chứ . Hoài xoay lưng qua, nhìn Nguyên : - Nè Nguyên, mình hỏi nghiêm chỉnh nha, trước giờ đâu có thấy cậu nhìn đứa con gái nào như lúc nãy đâu, cậu thích cô ta rồi phải không ? Nói thật đi, tụi này ủng hộ cho . Nguyên xoay người nằm sấp lại, anh đưa hai tay chống cằm, nhìn Hoài : - Cô ta học khóa mấy vậy, sao từ đầu năm đến giờ tao không gặp nhỉ? - Mày vô trường là chui đầu vô lớp, hết giờ lại chuồn về ngay thì làm sao biết được ai với ai. Con nhỏ này là hoa khôi K. 10, tên là Quyên Chi, một bông hồng nhiều gai đấy. Mấy lần trường tổ chức lễ hội, lần nào nó cũng có tiết mục đơn ca, cả trường ai cũng biết, chỉ có mình mày là đến bây giờ mới thắc mắc. Thảo nãy giờ nằm lim dim, nghe loáng thoáng tên Chi bỗng chồm dậy hỏi Nguyên : - Ủa ! Thì ra là chị Chi hả anh ? Em quen với chỉ. Chỉ hiền lắm đó. Hình như chỉ có nói với em chỉ quê ở Long An thì phải. - Con bé dễ thương quá, không biết có bồ chưa - Nguyên nói, bâng khuâng. - Không rõ, có điều tao hay gặp nó lên hội trường ngồi học một mình - Hoài nói-Thôi, để từ từ tao điều tra thêm. Tao có đồng hương là nhỏ Phượng học K.10, lo gì không xong. Giờ ngủ tí đã, còn có gần tiếng nữa là học tiếp rồi. Hoài nói xong quay đầu vào tường im lặng. Nguyên xoay người, nhắm mắt lại. Gương mặt xinh xắn, man mác vẻ buồn của Chi, với mái tóc dài tha thướt, với cặp mắt đen lay láy-khi chợt rõ ràng như đang ở trước mắt, khi chập chờn hư ảo- xâm chiếm tâm trí anh, tràn ngập cả hồn anh. Anh chìm vào giấc ngủ, môi còn thoáng một nét cười . 
